Türkiye, Kahramanmaraş’ta meydana gelen iki büyük depremde kaybettiği canlar için ağlıyor. Ölü ve yaralı sayısı her geçen saat artıyor.
Son açıklamaya göre depremde 12 bin 873 kişi hayatını kaybetti, 62 bin 937 kişi de yaralandı. Bölgede arama kurtarma çalışmaları sürüyor.
Bilim Akademisi Üyesi Yer Bilimcisi Prof. Dr. Naci GörürKahramanmaraş’ta meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremleri değerlendirdi.
prof. Naci Görür, 3 gün önce depremle ilgili uyarıda bulunduğunu vurgulayarak, şunları söyledi:
– Elazığ depremi olduğunda size bir açıklama yapmıştım. Elazığ sarsıntısı Doğu Anadolu fayı üzerindeydi, o fay uyandı. Daha önce herhangi bir titreşim üretmiyordu.
– Ben ’21’im. ‘Bir asırda deprem üreterek enerjisini boşaltacak’ dedim. Doğu Anadolu fayı Elazığ bölgesini kırdıktan sonra Maraş, Çelikhan, Erkenek ve Hatay bölgeleri tehdit haline geldi, ‘Bundan sonra bu bölgelerde büyük depremler olur diye düşünüyorum’ dedim.
– Artık bir bölge uzun süre deprem üretmiyorsa o fay hattı üzerinde çok büyük bir stres biriktiğini düşünüyoruz. Kamuoyuna açıklayalım, enerji biriktirdiğini düşünüyoruz. Elazığ depremi meydana geldiğinde Elazığ depreminde açığa çıkan enerjinin bir kısmı Doğu Anadolu fayının Maraş tarafına aktarılmıştır.
– Maraş’ta zaten değerli bir güç birikmişse ve oraya fazladan bir enerji aktarmışsanız, Maraş’tan korkmaya başlarız. O korku ve beklentiden dolayı ‘Maraş’tan sakının’ dedim. Yazdım, çizdim, ‘deprem hazırlıklarına başlayın, burada kentsel dönüşümü ihmal etmeyin’ dedim. Maalesef 6 Şubat geldi, 7.7 ve 7.6 büyüklüğünde iki deprem meydana geldi.
– Bu ikinci sarsıntı ‘tetik’ ile oldu. Oradaki fay sistemleri birbirini tetikledi. İlk sarsıntı Ölüdeniz fayı üzerinde, ikinci sarsıntı ise Doğu Anadolu fayı üzerinde meydana geldi.
– 9 saatin ortasında iki sarsıntı olması çok seçkin bir durum. Baktığımız zaman birden fazla bina yıkıldı” dedi.
Hatay ve Adana için uyarı
prof. Dr. Naci Görür, Hatay ve Adana için uyarılarda bulunarak şunları söyledi:
– Çevredeki arızalarda makul bir gerilim aktarımı olabilir. Bu sarsıntılardan sonra Hatay ve Adana bölgesinin daha hassas hale geldiğini düşünüyorum.
– Adana havzasında Doğu Anadolu fay kuşağının devamı olduğu düşünülen irili ufaklı faylar bulunmaktadır.
-Orada dikkatli ve dikkatli olmak gerekiyor ama bunun dışında Doğu Anadolu fayı büyük oranda boşalmış ve gücünü azaltmış durumda. Tıpkı Kuzey Anadolu fayı gibi. Ondan sonra o kusurlarda büyük ölçüde bir rahatlama olacaktır.
– Uzun süre büyük depremler olmaz ama bahsettiğim yerlerde dikkatli olmamız gerekiyor. Bizi ilgilendiren yerler Bingöl’ün ortası ve Karlıova, Doğu Anadolu fayının en kuzeydoğu ucunda bir bölümü var.
– Oradaki son deprem 1766 civarındaydı, bundan endişe duyuyoruz. Bu Maraş fayı nedeniyle Hatay ve Adana havzalarında dikkatli olmamız gerekiyor.”
“İlk kez söylüyorum…”
Türkiye’de en çok deprem üreten iki fay hattının enerjisinin büyük kısmının deşarj edildiğini belirten Prof. Dr. Naci Görür, şu ifadeleri kullandı:
– Türkiye’de en çok deprem üreten iki fay vardır. Biri Kuzey Anadolu fayı, diğeri Doğu Anadolu fayı. Her iki hata da güçlerinin çoğunu tüketti. Bu, önümüzdeki birkaç yüz yıl içinde Türkiye’de en azından bu iki fay zonu boyunca büyük bir deprem olmayacağı anlamına gelir.
– Bu, ülkeyi depreme hazırlamamız için bir şans. Başka yerlerde irili ufaklı depremler olabilir, burada da küçük depremler olur ama Türkiye’nin en yüklü fay zonları enerjiyi tüketmiştir. Bu bir fırsat, bunu tüm Türkiye duysun diye ilk kez söylüyorum.
“İstanbul’da zaman geliyor…”
İstanbul’da hasarın daha fazla olacağını belirten, prof. Dr. Naci Görür şu ifadeleri kullandı:
– İstanbul’daki durum hiç uygun değil. Üç gün önce ‘Maraş için endişeleniyoruz’ diye yazdığım gibi, İstanbul için de aynı şekilde endişeleniyorum. Tüm bilimsel araştırmalar İstanbul’da zamanın geldiğini gösteriyor.
-Yaklaşık 30 yıl sonra deprem bekleniyor denildi, yani aradan 23 yıl geçeli çok yol kat edildi.
-Ama Maraş depremi beklediğimiz Marmara depreminden daha büyük. İstanbul’da maksimum 7.5 olmasını bekliyoruz. İstanbul’da daha küçük depremler beklesek de İstanbul’da Maraş’tan daha büyük depremler olacak.
“Öte yandan Maraş’ta hasarın oldukça yüksek olacağını tahmin ettiğim için üzgünüm, umarım yanılırım ama açıklandığında göreceğiz.”
